[ @ΡΧΙΚΗ ]

© 2006, ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΦΛΩΡΙΝΑΣ
ΚΕΝΤΡΟ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ & ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ

ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΚΤΥΑΚΟΥ ΤΟΠΟΥ:
ΠΑΠΑΧΑΡΙΣΗΣ ΣΠΥΡΟΣ
Καθηγητής ΠΕ18 Μηχ. Εμπ. Ναυτικού
Υπεύθυνος ΓΡΑΣΕΠ Αμμοχωρίου

Μαθητές που συμμετείχαν στο πρόγραμμα:
Γαζέας Χρήστος, Κωνσταντινόπουλος Δημήτριος,
Μανιώτης Γεώργιος, Μίσσιας Δημήτριος,
 Στεφόπουλος Χρήστος, Τάνος  Βασίλειος, Τσιλιγκαρίδης Μιχάλης.

Στόχοι του προγράμματος:

Να γνωρίσουν οι μαθητές τα κοινωνικά και οικονομικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού του νομού καθώς επίσης τα επαγγέλματα και τις ειδικότητες που έχουν μεγαλύτερη ζήτηση στην τοπική αγορά εργασίας.

Χώροι-φορείς που επισκεφτήκαμε:

Αφού προσδιορίσαμε τους στόχους του προγράμματος , επιλέξαμε τους χώρους-φορείς που θα μπορούσαμε να επισκεφτούμε. Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε η επίσκεψη σε αυτούς τους χώρους. Αφού συγκεντρώσαμε τα στοιχεία που μας ενδιέφεραν, έγινε η επεξεργασία τους, η ανάλυση τους και η αποτύπωση των συμπερασμάτων. Η όλη επεξεργασία των στοιχείων έγινε ηλεκτρονικά στο εργαστήριο Η/Υ του σχολείου μας.

Στα πλαίσια της συνεργασίας μας με τα άλλα γυμνάσια που συμμετείχαν στο πρόγραμμα, έγιναν δύο συναντήσεις: Η μία στις 4/3/2006 στο Φιλώτα και η άλλη στις 3/4/2006 στο Λαιμό. Και οι δύο συναντήσεις ήταν πολύ εποικοδομητικές, γιατί ανταλλάξαμε απόψεις με τα άλλα παιδιά, αναφέραμε την πορεία της εργασίας μας και λύσαμε διάφορες απορίες που μας δημιουργήθηκαν.

Η παρουσίαση - δημοσιοποίηση της εργασίας μας έγινε στις 13/4/2006 στην Κεντρική Ημερίδα του Δικτύου στο Γυμνάσιο Κλεινών με τη μορφή τηλεδιάσκεψης.

Τις τελευταίες δεκαετίες ο νομός Φλώρινας παρουσίασε σημαντική πρόοδο και αύξηση της Ακαθάριστης Εθνικής Παραγωγής (ΑΕΠ). Ο νομός Φλώρινας ακόμα και σήμερα είναι ένας κατεξοχήν γεωργοκτηνοτροφικός νομός καθότι ο πρωτογενής τομέας της οικονομίας συμμετέχει με 30% στο ΑΕΠ του νομού. Το 92% της γεωργικής γης καλύπτεται από αροτραίες εκτάσεις εκ των οποίων το 60 % είναι καλλιέργειες σε κριθάρι, σίκαλη και αραβόσιτο, που προορίζονται για την κτηνοτροφία. Ο πολυτεμαχισμός των εκμεταλλεύσεων είναι πολύ μεγάλος , αποτελώντας το κύριο πρόβλημα του γεωργικού τομέα στο νομό. Η εκμηχάνιση της γεωργίας είναι υψηλή. Η κτηνοτροφία είναι σημαντική και συμβάλλει περίπου στο 50% στην ακαθάριστη πρόσοδο της γεωργικής παραγωγής. Οι άλλες μορφές κτηνοτροφίας , όπως η χοιροτροφία και πτηνοτροφία είναι σχεδόν ανύπαρκτες. Η αλιεία, παρόλο τον πλούτο των υδάτων έχει μειωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια.

Με συμμετοχή μόνο 25% του δευτερογενή τομέα στο ΑΕΠ του νομού, αναμφισβήτητα ο νομός Φλώρινας μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ένας από τους λιγότερο ανεπτυγμένους βιομηχανικά νομούς της χώρας μας. Οι κυριότεροι κλάδοι του τομέα αυτού είναι ο κλάδος της μεταποίησης, της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος και των κατασκευών. Σήμερα δραστηριοποιούνται στο νομό γύρω στις 600-650 μεταποιητικές επιχειρήσεις. Στο τομέα της παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας δραστηριοποιείται στην περιοχή Αμυνταίου - Φιλώτα η ΔΕΗ. O ΑΗΣ Αμυνταίου – Φιλώτα συνολικής ισχύος 600 ΜW απασχολεί 560 άτομα. Στην εξόρυξη λιγνίτη δραστηριοποιούνται ένα ορυχείο της ΔΕΗ και τρία ιδιωτικά, απασχολώντας γύρω στους 600 εργαζόμενους. Παράλληλα στη Μελίτη λειτουργεί ΑΗΣ ισχύος 300 ΜW με 200 εργαζόμενους.

Ο τομέας αυτός συνεισφέρει 40% - 45% στο ΑΕΠ του νομού. Οι κυριότεροι κλάδοι του τομέα αυτού είναι

Ο κλάδος του Εμπορίου συμμετέχει στο 20% -26% στο ΑΕΠ του τριτογενή τομέα. Αναφορικά με το εμπόριο ειδική μνεία πρέπει να γίνει και στις συναλλαγές που είχαν αναπτυχθεί στο πρόσφατο παρελθόν με το γειτονικό Μοναστήρι. Οι παραδοσιακοί δεσμοί και η μικρή απόσταση συντελούσαν στο να γίνονται καθημερινά επισκέψεις από το Μοναστήρι στο νομό Φλώρινας με σκοπό την αγορά καταναλωτικών αγαθών. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΕΒΕ Φλώρινας, 40% του λιανικού εμπορίου προέρχονταν, μέχρι το 1991, από αυτή την μερίδα των καταναλωτών. Οι συναλλαγές αυτές περιορίστηκαν με την έναρξη των πολεμικών συγκρούσεων στη Γιουγκοσλαβία, το 1991, και ουσιαστικά εξέλειψαν με την επιβολή του εμπάργκο από την Ε.Ε και το κλείσιμο των συνόρων προς την ΠΓΔΜ, το 1994. Παρατηρώντας όμως το σύνολο των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων από το 1995 και πέρα, παρατηρείται μια θεαματική άνοδος του αριθμού των επιχειρήσεων εμπορίου . Αυτό οφείλεται, σύμφωνα πάντα με στοιχεία του ΕΒΕ Φλώρινας στις επιδοτήσεις από διάφορα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο κλάδος των Μεταφορών – Συγκοινωνιών εμφανίζει σημαντική συγκέντρωση της απασχόλησης , που σχετίζεται κυρίως με τις δραστηριότητες της ΔΕΗ και τις ανάγκες μεταφοράς λιγνίτη, τέφρας και αδρανών υλικών, παρά με οποιοδήποτε εμπορική ή διαμετακομιστική δραστηριότητα.

Ωστόσο πρέπει να τονιστεί ότι τόσο ο κλάδος του εμπορίου όσο και των μεταφορών παρουσιάζουν αρκετό ενδιαφέρον λόγω της διάνοιξης και κατασκευής της Νέας Εγνατίας Οδού και των προς αυτήν κάθετων αξόνων, οι οποίοι θα συνδέσουν την Αλβανία και την ΠΓΔΜ με την Ελλάδα μέσω Φλώρινας. Αυτό φαίνεται από μια απλή ματιά στη διακίνηση των δύο τελωνείων, της Νίκης (διασυνοριακός σταθμός ΠΓΔΜ - Ελλάδας) και της Κρυσταλλοπηγής (διασυνοριακός σταθμός Αλβανίας - Ελλάδας).

Απασχόληση στο νομό Φλώρινας

Κατανομή της απασχόλησης ανά τομέα στον νομό Φλώρινας

Απασχόληση - Ανεργία

Ο ενεργός πληθυσμός παρουσιάζει την περίοδο 1996-1998 ιδιαίτερη μείωση, γεγονός που αποτελεί λογικό επακόλουθο της μετατόπισης του βάρους της ηλικιακής πυραμίδας προς μεγαλύτερες ηλικίες.

Από τον παραπάνω πίνακα στο οποίο παρουσιάζεται η κατανομή της απασχόλησης ανά τομέα, διαπιστώνεται η μετακίνηση των απασχολούμενων από τον πρωτογενή τομέα στο δευτερογενή και τριτογενή κατά την διάρκεια της εικοσαετίας 1971-1991, εξέλιξη που πρέπει να αποδοθεί στην ανάπτυξη των δραστηριοτήτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και λιγότερο στην έξαρση της μεταποίησης. Όσον αφορά την ανεργία, ο ρυθμός των ανέργων στο νομό ακολούθησε τις γενικές τάσεις που επικράτησαν σε όλη τη χώρα, παρουσιάζοντας αύξουσα πορεία, ενώ ο αριθμός των απασχολούμενων σταθερά φθίνουσα πορεία ως το 1999, στη συνέχεια όμως έχουμε ραγδαία αύξηση.

Συμπεράσματα

Τις τελευταίες δεκαετίες έντονη είναι η παρουσία της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μέσω της ΔΕΗ στον νομό Φλώρινας, όπως εξάλλου και στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας. Η ΔΕΗ με τον όγκο των συναλλαγών και το πλάτος των δραστηριοτήτων έχει σημαδέψει το νομό οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά. Παρόλα αυτά, η παρουσία της ΔΕΗ δεν έχει αξιοποιηθεί επαρκώς, με αποτέλεσμα  να μην υπάρχει αντιστοιχία στην παραγωγική δραστηριότητα της και στην ανάπτυξη οικονομικών δραστηριοτήτων στον νομό(μεταποίηση, εμπόριο, υπηρεσίες). Ο νομός παραμένει γεωργοκτηνοτροφικός και η διάρθρωση των καλλιεργειών διατηρείται σχεδόν αναλλοίωτη. Είναι ένας νομός με έντονα χαρακτηριστικά βόρειων ευρωπαϊκών χωρών , στον οποίο η κτηνοτροφία είναι σημαντική και συμβάλλει σημαντικά στο εισόδημα των κατοίκων.

Τουρισμός

Ο νομός της Φλώρινας σήμερα προσφέρει μια ολοκληρωμένη τουριστική – παραθεριστική πρόταση για όλα τα γούστα. Το χιονοδρομικό κέντρο Βίγλας - Πισοδερίου, οι πανέμορφες Πρέσπες, το παραδοσιακό Νυμφαίο είναι μερικές από τις τοποθεσίες που προσελκύουν πλήθος επισκεπτών. Εκτός όμως από υπέροχα τουριστικά μέρη, αυτό που κάνει τη Φλώρινα πραγματικά, ξεχωριστή, τουριστικά, είναι η πολιτιστική της οντότητα και κουλτούρα, την οποία απέκτησε κατά την ιστορική της διαδρομή, καθόλου τυχαία, αφού η πανέμορφη φύση της καθώς και η επαφή των κατοίκων της με πολλούς ξένους επισκέπτες ενέπνευσαν και συνεχίζουν να εμπνέουν πολλά ταλαντούχα παιδιά της, να γίνουν αξιόλογοι ζωγράφοι , γλύπτες, μουσικοί, με σημαντική δράση  και μεγάλες επιτυχίες που ξεπέρασαν τα στενά όρια της πόλης.

Συμπερασματικά ο τουρισμός είναι ένας τομέας στον οποίο θα πρέπει να κάνουμε μεγαλύτερες προσπάθειες για να αποδώσει περισσότερο. Τα αποτελέσματα θα είναι θετικά, μόνο αν γίνει σύνδεση της «ανάπτυξης» με τη διατήρηση και την προστασία των ορεινών όγκων και της φύσης, μόνο αν προσελκύσουμε ευαισθητοποιημένους, προβληματισμένους επισκέπτες και όχι απλά περίεργους τουρίστες. Η διαχείριση της φύσης, το μέλλον της, η ζωή πάνω στη γη βρίσκεται αποκλειστικά στα χέρια του ανθρώπου.

ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Σύμφωνα με τα παραπάνω στοιχεία σχετικά με τα  κοινωνικοοικονομικά δεδομένα  του νομού Φλώρινας θα λέγαμε τα εξής :

• Συγκριτικά με το σύνολο της χώρας, στο νομό Φλώρινας υπερεκπροσωπείται η δραστηριότητα στους κλάδους   της γεωργίας-κτηνοτροφίας, του εμπορίου και των ξενοδοχείων - εστιατορίων ενώ υποεκπροσωπείται η δραστηριότητα στους κλάδους των μεταποιητικών βιομηχανιών, των κατασκευών, των μεταφορών – αποθήκευσης - επικοινωνιών, της διαχείρισης ακίνητης περιουσίας και των δραστηριοτήτων υπέρ του κοινωνικού συνόλου. Οι κλάδοι του εμπορίου και των ξενοδοχείων – εστιατορίων που συγκεντρώνουν μεγάλο μέγεθος της απασχόλησης του νομού, εμφανίζουν αξιόλογο δυναμισμό, σημαντικότερο από το δυναμισμό που παρουσιάζουν αυτοί οι κλάδοι στο σύνολο της χώρας. Αντιθέτως οι ιδιωτικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους κλάδους της γεωργίας – κτηνοτροφίας και μεταποιητικής βιομηχανίας δεν εμφανίζουν κανένα δυναμισμό στο νομό Φλώρινας σε αντίθεση με τα αποτελέσματα που παρουσιάζονται για τους ίδιους κλάδους στο σύνολο της χώρας. Η κατάσταση σε αυτούς τους κλάδους θα πρέπει να επιφέρει προβληματισμό γιατί οι εξελίξεις σε αυτούς δύναται να επηρεάσουν αρνητικά και άλλους κλάδους στη συνέχεια.        

• Έτσι,  στο νομό Φλώρινας, μέχρι το 2006 προσδοκάται  αύξηση του αριθμού των εργαζομένων στον κλάδο των πωλήσεων και στην παροχή προσωπικών υπηρεσιών. Επίσης, αύξηση της απασχόλησης αναμένεται για τους μηχανικούς, εφαρμοστές και συντηρητές μηχανών, όπως και για τους οδηγούς μεταφοράς και χειριστές κινητού εξοπλισμού.

• Θετική εκτιμάται η κατάσταση στους κλάδους του εμπορίου και στον κλάδο των ξενοδοχείων – εστιατορίων. Στους κλάδους αυτούς αναμένεται να αυξηθεί η απασχόληση. Αντιθέτως στους κλάδους του αγροτικού και του δευτερογενούς τομέα προβλέπεται στασιμότητα. Οι εξελίξεις στους κλάδους αυτούς μπορεί δευτερογενώς να επηρεάσουν και τους κλάδους του τριτογενούς τομέα.

• Νέες θέσεις εργασίας προβλέπεται επίσης να δημιουργηθούν για χειριστές μηχανών παραγωγής από μέταλλα και ορυκτά.

Καταλήγουμε  στο συμπέρασμα ότι ο νομός Φλώρινας έχει ανάγκη από άτομα εξειδικευμένα, εξοικειωμένα με τις νέες τεχνολογίες, με ικανότητες ευελιξίας και προσαρμοστικότητας σε καινούργια περιβάλλοντα εργασίας, με ευκολία  στην επίλυση προβλημάτων που προκύπτουν στο περιβάλλον εργασίας.